Χρήσιμες συμβουλές

Ο καλύτερος τρόπος αποφυγής χημικών στο σπίτι είναι η μη-χρήση τους...

Υπάρχουν αρκετοί εναλλακτικοί τρόποι καθαρισμού µε λιγότερο κόστος και κυρίως µε μικρότερο κίνδυνο. Για κάθε ένα από τους χώρους του σπιτιού υπάρχει η δυνατότητα εξασφάλισης επαρκούς προστασίας. Σας προτείνουμε μερικούς τρόπους για την αποφυγή χρήσης χημικών στην κουζίνα.
Καθαριστικά κουζίνας
Μια καθαρή επιλογή είναι η διάλυση μιας κούπας ξύδι σε περίπου 9 λίτρα ζεστού νερού. Το προϊόν είναι ασφαλές και μπορεί να απομακρυνθεί µε νερό. Καθαρίζει τους νεροχύτες και τις άλλες επιφάνειες. Επίσης σαν υποκατάστατο για την απομάκρυνση του πουρί που δημιουργείται στις επιφάνειες μπορεί να χρησιμοποιηθεί το προϊόν Bon Ami, που δεν περιέχει χλωριωμένες ή φωσφορικές ενώσεις. Για τον φούρνο μικροκυμάτων ενδείκνυται η χρήση 3-4 κουταλιών μαγειρικής σόδας διαλυμένης σε νερό.
Καθαριστικά φούρνου
Για την απομάκρυνση των κηλίδων στο φούρνο, διασκορπίστε αλάτι στην περιοχή όταν ο φούρνος είναι ακόμη ζεστός και καθαρίστε μόλις η επιφάνεια κρυώσει. Οι λεκέδες από λάδι μπορεί να απομακρυνθούν µε ένα πανί, το οποίο έχετε ποτίσει µε ξύδι. Οι επίμονοι λεκέδες φεύγουν αφού η περιοχή ραντιστεί µε νερό και κατόπιν τριφτεί µε ανοξείδωτο σφουγγαράκι και μαγειρική σόδα. Για τις εξωτερικές επιφάνειες ενδείκνυται η χρήση διαλύματος νερού και λεμονιού.
Καθαρισμός σκευών από χαλκό
Το ζεστό ξύδι κάνει πολύ καλή δουλειά. Βουτάμε το σκεύος σε ξύδι και ρίχνουμε λίγο αλάτι στην επιφάνεια. Καθαρίζουμε µε ένα απαλό πανί και ξεβγάζουμε µε νερό.
Καθαρισμός σκευών από ασήμι
Μαγειρική σόδα και νερό αποτελούν εξαιρετικό διάλυμα για τα ασημικά. Τα ασημένια κοσμήματα αποκτούν την λάμψη τους, χρησιμοποιώντας λίγη οδοντόκρεμα και βουρτσίζοντας ελαφρά. Μπορείτε να επιχειρήσετε το βράσιμο των ασημικών για 2-3 λεπτά σε ένα μείγμα από 1 κούπα νερό, 1 κουταλιά σόδας, 1 κουταλιά αλάτι και ένα κομμάτι αλουμινόχαρτου. Κατόπιν ξεπλένετε µε νερό και στεγνώνετε µε ένα απαλό πανί.
Απομάκρυνση σκουριάς
Ζεστό ξύδι και τρίψιμο απομακρύνουν πολύ καλά τη σκουριά από τα μεταλλικά σκεύη.
Συμβουλές για τον τρόπο που κάνουμε τα ψώνια μας
Πώς μπορεί να κάνει κανείς τις σωστότερες επιλογές όταν «βομβαρδίζεται» από διαφημίσεις και κατακλύζεται από χιλιάδες προϊόντα;

Αρκετοί από εμάς γνωρίζουν ότι οι καταναλωτικές μας επιλογές επηρεάζουν την υγεία, την ποιότητα της ζωής μας αλλά συχνά συμβάλουν στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Τι κάνουμε όμως όταν φτάσει η στιγμή να επιλέξουμε; Πώς μπορεί να κάνει κανείς τις σωστότερες επιλογές όταν «βομβαρδίζεται» από διαφημίσεις και κατακλύζεται από χιλιάδες προϊόντα;
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Καταναλωτών στις 15/3, η Greenpeace δίνει 5 βασικές και εύκολα εφαρμόσιμες συμβουλές για τον τρόπο που κάνουμε τα ψώνια μας. Στόχος μας είναι να γνωρίζουν οι καταναλωτές πως να κάνουν τις αγορές τους με γνώμονα την βελτίωση της υγείας αλλά και του περιβάλλοντος. Το μόνο που χρειάζεται είναι λίγη από την προσοχή μας!
Τοπικά καταστήματα
Προτιμούμε τα τοπικά καταστήματα. Αποφεύγουμε να διανύουμε μεγάλες χιλιομετρικές αποστάσεις απλώς και μόνο για να επισκεφθούμε το τεράστιο Super Market και να ικανοποιήσουμε την καταναλωτική μας απληστία. Ελαχιστοποιούμε έτσι τη μετακίνηση μας με το αυτοκίνητο, και τους ρύπους που αυτή προκαλεί. Αν καταφέρουμε να πάμε με τα πόδια – εκτός του ότι ενισχύουμε τη φυσική μας κατάσταση – πετυχαίνουμε να αγοράσουμε αποκλειστικά τα προϊόντα που έχουμε απολύτως ανάγκη. Έχει αποδειχθεί ότι ένα 10-20% των ειδών που αγοράζονται από τα Super Market, πηγαίνουν κατευθείαν στα σκουπίδια πριν ακόμη καταναλωθούν.
Βιολογικά - Εποχιακά - Τοπικά προϊόντα
Προτιμάμε να αγοράζουμε βιολογικά προϊόντα και σίγουρα εποχιακά. Προτιμάμε τα τοπικά προϊόντα σε σχέση με τα εισαγόμενα. Επιλέγουμε έτσι τα προϊόντα για τα οποία απαιτήθηκαν λιγότερες μεταφορές και κατά συνέπεια καταναλώθηκε λιγότερη ενέργεια για να φθάσουν στο ράφι του καταστήματος, ενώ παράλληλα ενισχύουμε και την τοπική οικονομία.
Ετικέτες συσκευασιών
Διαβάζουμε προσεκτικά τις ετικέτες στις συσκευασίες των τροφίμων και κυρίως τα ψιλά γράμματα, έτσι ώστε να αποφύγουμε μεταλλαγμένες τροφές και προϊόντα φτιαγμένα από μεταλλαγμένες ουσίες. Γνωρίζουμε έτσι τι πληρώνουμε, τι ψωνίζουμε και τι τελικά τρώμε.
Τα βασικά σημεία τα οποία πρέπει να προσέχουμε στις ετικέτες:
• των τροφίμων είναι - να μην περιέχουν ή προέρχονται μεταλλαγμένα (γ.τ.ο –γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς)
• των απορρυπαντικών - να μην περιέχουν χλώριο και φωσφορικά άλατα
• στις ηλεκτρικές συσκευές - να είναι ενεργειακής κλάσης Α
Μεγέθη ψαριών και θαλασσινών
Όταν αγοράζουμε ψάρια και θαλασσινά προσέχουμε να μην είναι γόνοι. Αν χρειαστεί χρησιμοποιούμε την «ψαρομεζούρα» της Greenpeace, την οποία έχουμε πάντα εύκαιρη στο πορτοφόλι μας και στην οποία αποτυπώνονται τα ελάχιστα επιτρεπόμενα μεγέθη για τα ψάρια. Οι δικές μας καταναλωτικές συνήθειες μπορούν να εγγυηθούν την βιωσιμότητα των θαλάσσιων ειδών και την προστασία της θαλάσσιας ζωής.
Συσκευασίες προϊόντων
Χρησιμοποιούμε ιδανικά πάνινη τσάντα για τα ψώνια μας και αποφεύγουμε τις πλαστικές σακούλες μιας χρήσης. Οι σακούλες αυτές γεμίζουν τις χωματερές με χιλιάδες τόνους πλαστικού κάθε χρόνο. Επίσης, όσα πλαστικά καταλήγουν στη θάλασσα προκαλούν τον πνιγμό πολλών ειδών όπως θαλασσοπούλια, χελώνες κλπ. Επιλέγουμε προϊόντα που έχουν όσο το δυνατό λιγότερη συσκευασία, ενώ προτιμάμε τις χάρτινες ή γυάλινες συσκευασίες.
Προσέχουμε οι συσκευασίες των προϊόντων που αγοράζουμε να είναι:
• ανακυκλώσιμες
• επαναχρησιμοποιούμενες
• επιστρεφόμενες
Άλλαξε τις συνήθειες σου
στο σπίτι, στην εργασία, στις αγορές, στις διακοπές, στο αυτοκίνητο, στο σχολείο

Στο Σπίτι
* Προσπαθήστε να μειώσετε τα σκουπίδια -ιδιαίτερα εάν κατοικείτε σε μικρά νησιά ή ορεινά μέρη - όπου ενδέχεται να μην υπάρχει κατάλληλη υποδομή για την αποκομιδή των απορριμμάτων.
* Αποφεύγετε τη χρήση πλαστικών ειδών μιας χρήσης, όπως κυπελλάκια, πιάτα, ξυριστικές μηχανές κτλ
* Μάθετε να λέτε "όχι" στις πλαστικές σακούλες ή, τουλάχιστον, προτιμήστε αυτές που είναι ανακυκλωμένες.
* Προτιμάτε τα απορρυπαντικά σε συμπυκνωμένη μορφή (απαιτούν μικρότερη συσκευασία) ή σε χάρτινη συσκευασία (ιδιαίτερα αν είναι ανακυκλωμένη).
* Αποφύγετε μπαταρίες που περιέχουν κάδμιο ή υδράργυρο και προτιμήστε τις επαναφορτιζόμενες. Επιστρέψτε τις χρησιμοποιημένες μπαταρίες στα καταστήματα που τις συγκεντρώνουν για ανακύκλωση.
* Φτιάξτε το δικό σας λίπασμα ανακυκλώνοντας τα οργανικά υπολείμματα που μέχρι τώρα κατέληγαν στα σκουπίδια σας.
* Συγκεντρώστε χαρτί για ανακύκλωση και πηγαίνετέ το στους ειδικούς κάδους συλλογής.
* Μη χρησιμοποιείτε "ρολό"κουζίνας, προτιμήστε τις υφασμάτινες πετσέτες. Το χαρτί πετιέται μετά τη χρήση του, ενώ για τη λεύκανσή του απαιτείται χλώριο που ρυπαίνει το περιβάλλον.
* Τα αλουμινένια κουτάκια ανακυκλώνονται. Συμβάλλοντας κι εσείς στην ανακύκλωσή τους βοηθάτε να μειωθεί η εξόρυξη βωξίτη, να εξοικονομηθεί ενέργεια και να περιοριστεί ο όγκος των σκουπιδιών.
Στην Εργασία
* Αρχίστε προγράμματα ανακύκλωσης γυαλιού και αλουμινίου τοποθετώντας ειδικούς κάδους σε εμφανή και λειτουργικά σημεία (π.χ. δίπλα στους αυτόματους πωλητές αναψυκτικών).
* Αντικαταστήστε τα πλαστικά ποτήρια μιας χρήσης , τα οποία δε διασπώνται, με γυάλινα ή χάρτινα.
* Ξεκινήστε ένα πρόγραμμα ανακύκλωσης χαρτιού. Κάθε εργαζόμενος μπορεί να συγκεντρώνει σε ένα κουτί δίπλα στο γραφείο του όλα τα άχρηστα χαρτιά, τα οποία στη συνέχεια θα μεταφέρονται στον ειδικό κάδο.
* Εφαρμόζετε, όταν μπορείτε, το σύστημα φωτοτυπιών διπλής όψης. Εξοικονομείτε έτσι χιλιάδες σελίδες χαρτιού.
* Εξοικονομήστε νερό, εγκαθιστώντας τους ίδιους μηχανισμούς όπως στο σπίτι (αερομείκτες μειωμένης ροής)
* Χρησιμοποιήστε κατάλληλους λαμπτήρες, ώστε να εξοικονομηθεί ενέργεια
Στις Αγορές
* Επιλέγετε τα προϊόντα που αγοράζετε με κριτήριο όχι μόνο την ποιότητά τους, αλλά και τις πιθανές επιπτώσεις που έχει η παραγωγή τους στο περιβάλλον.
* Προτιμάτε τις γυάλινες συσκευασίες, και ιδιαίτερα εκείνες που επιστρέφονται και ξαναχρησιμοποιούνται. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα μπουκάλια, αν δεν έχετε άλλη δυνατότητα επιλογής παρά μόνο την πλαστική συσκευασία, προτιμάτε το πλαστικό ΡΕΤ (άχρωμο και διαφανές) που είναι λιγότερο βλαβερό για το περιβάλλον από ό,τι το PVC (γαλάζια απόχρωση).
* Προτιμάτε τις συσκευασίες που μπορούν να ανακυκλωθούν.
* Να θυμάστε ότι το μεγαλύτερο μέγεθος ενός προϊόντος έχει αναλογικά τη μικρότερη --σε βάρος-- συσκευασία. Προτιμήστε το.
* Χρησιμοποιήστε για τα ψώνια σας ένα δίχτυ, μια υφασμάτινη τσάντα, μια σακούλα από ανακυκλωμένο χαρτί, ή έστω την ίδια νάιλον σακούλα που έχετε ξαναχρησιμοποιήσει.
* Σκεφτείτε εάν η συσκευασία του προϊόντος που αγοράζετε είναι απαραίτητη, αν μπορεί να επιστραφεί ή τουλάχιστον να ανακυκλωθεί. (Υπολογίζεται ότι οι συσκευασίες αντιπροσωπεύουν το 10% του κόστους των εβδομαδιαίων αγορών μας.)
Στις Διακοπές
* Μην πετάτε αναμμένα τσιγάρα έξω από το αυτοκίνητο και μην ανάβετε φωτιά για κανένα λόγο σε δασική περιοχή, κοντά σε δέντρα ή όπου υπάρχουν ξερά χόρτα.
* Αν βρείτε κάποιο άγριο ζώο τραυματισμένο, ειδοποιήστε αμέσως τις τοπικές αρχές.
* Αν συναντήσετε φίδια, μην τα σκοτώσετε. Παίζουν κι αυτά σημαντικό ρόλο στη φυσική ισορροπία.
* Αν κατασκηνώσετε και χρειαστεί να πλυθείτε ή να πλύνετε τα ρούχα σας, φροντίστε να βρίσκεστε σε απόσταση τουλάχιστον 30 μέτρα από οποιαδήποτε πηγή νερού (λίμνη, ρυάκι, πηγή κτλ.).
* Μην κόβετε κλαριά δέντρων και λουλούδια.
* Μην πετάτε σκουπίδια και πλαστικά στη θάλασσα ή στις παραλίες. Αποτελούν αιτία θανάτου για πολλά ζώα (οι θαλάσσιες χελώνες, για παράδειγμα, τρώνε τις πλαστικές σακούλες νομίζοντας ότι είναι μέδουσες, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν από ασφυξία).
* Μην πετάτε στη θάλασσα ή στις ακτές την πετονιά με την οποία ψαρέψατε. Μπορεί να μπερδευτεί στα πόδια και το ράμφος των πουλιών καταλήγοντας να γίνει θανάσιμη παγίδα γι' αυτά.
* Αποφύγετε κάθε παράνομη αλιευτική δραστηριότητα. Αν αντιληφθείτε άτομα που ψαρεύουν με δυναμίτη, μπουκάλες οξυγόνου ή κάνουν νυχτερινό ψαροντούφεκο --και οι τρεις δραστηριότητες απαγορεύονται από το νόμο-- καταγγείλετέ το στις λιμενικές αρχές.
* Αποφύγετε την προσέγγιση σε ακτές που αποτελούν καταφύγιο για απειλούμενα ζώα και τηρήστε τις διατάξεις που ισχύουν από το νόμο για τις προστατευόμενες παραλίες.
* Όπου κι αν βρεθείτε, μην αγοράζετε προϊόντα προερχόμενα από απειλούμενα είδη (ελεφαντόδοντο, ταρταρούγα, κοράλλια, δέρματα ερπετών, γούνες και είδη τροφίμων που παράγονται από ζώα ή φυτά που βρίσκονται σε κίνδυνο).
Στο Αυτοκίνητο
* Όποτε είναι δυνατόν χρησιμοποιείτε τα μαζικά μέσα συγκοινωνίας.
* Μοιραστείτε το αυτοκίνητο με τους φίλους ή τους γείτονες που τυγχάνει να πηγαίνουν προς την ίδια κατεύθυνση.
* Συντηρείτε τακτικά το ΙΧ σας. Ένα καλά συντηρημένο αυτοκίνητο εξοικονομεί μέχρι και 5% καύσιμα, και, φυσικά, επιβαρύνει λιγότερο το περιβάλλον.
* Ελέγχετε την πίεση του αέρα στα λάστιχα. Η σωστή πίεση συνεπάγεται μείωση της κατανάλωσης καυσίμων έως και 10%.
* Θυμηθείτε ότι ένα αυτοκίνητο που κινείται σε δρόμους με κίνηση καταναλώνει διπλάσια ποσότητα καυσίμων απ' όταν κινείται σε ανοιχτό δρόμο.
* Μη φορτώνετε άσκοπα το πορτμπαγκάζ. Ένα ελαφρύ αυτοκίνητο καταναλώνει λιγότερα καύσιμα ρυπαίνει λιγότερο το περιβάλλον. (45 κιλά πρόσθετου βάρους αυξάνουν την κατανάλωση των καυσίμων κατά 1%).
Στο Σχολείο
* Ακολουθήστε συγκεκριμένο πρόγραμμα προκειμένου να μειώσετε την κατανάλωση ενέργειας και πόρων. Ενημερώστε του συμμαθητές, τους καθηγητές και όλους όσοι εργάζονται στο σχολείο για να εξασφαλίσετε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη συμμετοχή.
* Ορίστε ομάδες ατόμων που θα έχουν την ευθύνη για κάθε χώρο: τις τάξεις, το κυλικείο, τα γραφεία των καθηγητών κτλ. Τα άτομα αυτά μπορούν να εναλλάσσονται περιοδικά.
* Σε συνεργασία με τους υπεύθυνους του σχολείου, επικοινωνήστε με ειδικά συνεργεία που θα φροντίσουν να ελέγξουν και να διορθώσουν τυχόν προβλήματα στην ηλεκτρική και υδραυλική εγκατάσταση του κτηρίου.
* Ζητήστε να αντικατασταθούν τα σπασμένα τζάμια και να επιδιορθωθούν τα χαλασμένα κουφώματα ώστε να μη χάνεται θερμότητα.
* Ξεκινήστε ένα πρόγραμμα ανακύκλωσης. Προμηθευτείτε κατάλληλους κάδους για χαρτί, γυαλί και αλουμίνιο και τοποθετήστε τους σε σημεία που εξυπηρετούν (έξω από τις τάξεις, στα γραφεία των καθηγητών, δίπλα στο κυλικείο, στους διαδρόμους).
* Διερευνήστε με τους υπευθύνους προμηθειών τη δυνατότητα να αγοράζονται ανακυκλωμένα προϊόντα για τις ανάγκες του σχολείου.
* Ξεκινήστε εκστρατείες ενημέρωσης για τη μείωση της χρήσης πλαστικών ειδών (π.χ. ποτήρια και πιάτα μιας χρήσης, πλαστικές κασετίνες κτλ.) και την εξοικονόμηση νερού και ενέργειας.
* Τοποθετήστε πινακίδες στους χώρους του σχολείου, όπου θα αναγράφονται παραδείγματα που βοηθήσουν μικρούς και μεγάλους να κατανοήσουν καλύτερα τη σημασία αυτής της προσπάθειας. Γράψτε, λόγου χάρη, πόσα δέντρα χρειάζεται να κοπούν για να παραχθεί ένας τόνος χαρτιού.
* Φυτέψτε ένα δεντράκι! Όσο μικρός κι αν είναι ο χώρος του σχολείου που καλύπτεται από χώμα, μην τον αφήνετε αφρόντιστο. Φυτέψτε δέντρα ή θάμνους και φροντίστε τα.
* Φαγητό από το σπίτι; Σκεφτήκατε ποτέ τι μπορεί να σημαίνει το γεγονός ότι αγοράζετε τρόφιμα από την καντίνα του σχολείου; Αναλογιστείτε μόνον όλα τα υλικά συσκευασίας που χρησιμοποιούνται για τα τσιπς, τις τυρόπιτες, τα μπισκότα, τα κέικ, τις σοκολάτες, τα κρουασάν, και βέβαια τα αναψυκτικά!

Εννέα προτάσεις για απλούστερη ζωή


Της συνεργάτιδάς μας Π. Σ.
Καθώς οι ρυθμοί της καθημερινής μας ζωής γίνονται όλο και πιό εντατικοί, παγιδευόμαστε σε ένα καταιγισμό δραστηριοτήτων και υποχρεώσεων. Τόσα πράγματα που πρέπει να κάνουμε, να αγοράσουμε, όλο και περισσότερες ανάγκες... Ας απλοποιήσουμε τη ζωή μας, ας επιβραδύνουμε τους ρυθμούς μας, ας δώσουμε στον εαυτό μας χρόνο να θυμηθεί ποιοί είμαστε και τι είναι πράγματι σημαντικό στη ζωή μας.
Μερικές προτάσεις:
1. Σταματείστε
Κάθε μέρα είναι ένα λευκό χαρτί που το γεμίζουμε με υποχρεώσεις. Δεν είναι όμως υποχρεωτικό κάθε λεπτό της μέρας μας να δεσμεύεται από κάποιο σχέδιο. Ακόμη και για λίγο κάθε μέρα προσπαθείστε να σταματάτε τον εντατικό ρυθμό και να αποδεσμεύεστε από την ανάγκη για μέγιστη απόδοση. Έστω και για λίγο, μην κάνετε τίποτε. Ξαπλώστε σε μια κουβέρτα στον κήπο και κοιτάξτε τα σύννεφα. Ταίστε τα σπουργίτια στο μπαλκόνι με λίγα ψίχουλα. Παρατηρείστε τα αστέρια για λίγα λεπτά κάθε βράδυ πριν κοιμηθείτε. Η απραξία αυτή επιβραδύνει τους ρυθμούς σας και σας θυμίζει την απλή απόλαυση της κάθε στιγμής. Μπορείτε έτσι να δείτε με σαφέστερη προοπτική το πώς περνάτε το χρόνο σας κάθε μέρα.
2. Μειώστε τη συσσώρευση, καταναλώστε λιγότερο
Τα καλύτερα πράγματα στη ζωή δεν είναι υλικά αντικείμενα. Τα υλικά αντικείμενα που μας περιβάλλουν και γεμίζουν τα ράφια και τα ντουλάπια μας διαπερνούν και τη ζωή μας. Δουλεύουμε σκληρά για να μπορούμε να αγοράζουμε πράγματα, πολλά όμως από αυτά χρειάζονται ακόμη περισσότερο χρόνο για καθάρισμα, συντήρηση, αποθήκευση, ασφάλιση, προστασία... και συνεχώς οι έμποροι και οι διαφημιστές μας προσφέρουν το επόμενο αντικείμενο που πρέπει να αποκτήσουμε.
Πέρα από τα χρήματα που πληρώνουμε για να τα αγοράσουμε, τα καταναλωτικά αγαθά έχουν περιβαλλοντικό κόστος την καταλήστευση των φυσικών πόρων, τα απόβλητα στο περιβάλλον, τη ρύπανση από την παραγωγή και από τη μεταφορά τους. Ο καταναλωτισμός δημιουργεί τη βιομηχανική ρύπανση. Πώς μπορούμε να μειώσουμε την κατανάλωση;
- Διδάσκουμε στα παιδιά ότι η κατανάλωση έχει περιβαλλοντικό κόστος. Δείχνουμε ότι αγοράζουμε κάποιο αντικείμενο για την πραγματική του χρησιμότητα και όχι για να μας προσδώσει κοινωνικό κύρος.
- Απολαμβάνουμε μη-υλικές απολαύσεις. Μόνοι ή με συντροφιά, η μουσική, ο αθλητισμός, τα χόμπυ, οι κατασκευές και τα παιχνίδια αναπτύσσουν την προσωπικότητά μας με μικρό περιβαλλοντικό κόστος και προσφέρουν μακροχρόνια ωφέλη. Και βέβαια η κοινωνική παρέμβαση είναι εκείνη η δραστηριότητα που μπορεί να μας φέρει πιό κοντά στους συνανθρώπους μας και στην πραγματικότητα, να μας κάνει να νιώθουμε πιό δυνατοί αλλά όχι ατομιστές.
- Δεν αγοράζουμε αντικείμενα για δώρα. Σε επόμενο αφιέρωμά μας, θα ασχοληθούμε με ιδέες για "αειφόρα" δώρα.
- Ανταλλάσσουμε, πωλούμε ή χρησιμοποιούμε από κοινού αντικείμενα. Δανείστε και δανειστείτε ιδιαίτερα ότι δεν χρησιμοποιείτε συχνά, όπως ηλεκτρικό πριόνι ή τρυπάνι, σκάλα, χλοοκοπτικό μηχάνημα, ζυμωτή κτλ. Έτσι λιγοστεύουν τα αντικείμενα που πρέπει να αγοράζουμε και να αποθηκεύουμε στο σπίτι μας. Πουλήστε ή ανταλλάξτε αγαθά ή και υπηρεσίες (πχ μαθήματα ξένων γλωσσών με καθαριότητα σπιτιού ή baby sitting). Έτσι αποτρέπουμε την κατασκευή νέων αγαθών και συσκευασιών και εξοικονομούμε και το φόρο.
- Μειώνουμε την οπτική ακαταστασία. Τοποθετούμε τα αντικείμενα που δεν χρησιμοποιούμε συχνά σε κουτιά και αποθηκεύουμε τα κουτιά αυτά για ένα χρόνο στο πατάρι. Μετά από το διάστημα αυτό, ανοίγουμε τα κουτιά και κρατάμε ότι μας χρειάστηκε. Τα υπόλοιπα αντικείμενα τα πουλάμε ή τα χαρίζουμε. Μετά από την εκκαθάριση αυτή εφαρμόζουμε την αρχή : για κάθε αντικείμενο που μπαίνει στο σπίτι, πρέπει να βγαίνει κάποιο άλλο.
- Όταν αυτό είναι δυνατό, διαβάζουμε την ηλεκτρονική έκδοση της εφημερίδας ή του περιοδικού μας. Πλεονεκτήματα: η άμεση ενημέρωση, αποφεύγουμε το κόστος της αγοράς και κυρίως την περιβαλλοντική επιβάρυνση της έντυπης έκδοσης.
3. Κλείστε τα μάτια (και τα αυτιά σας) στις διαφημίσεις Κλείστε την τηλεόραση όταν προβάλλει διαφημίσεις, ανακυκλώστε χωρίς να ανοίξετε τις διαφημιστικές επιστολές, πετάξτε τα διαφημιστικά ένθετα της εφημερίδας, μην διαβάζετε τις διαφημίσεις στο περιοδικό ή γιγαντοαφίσες, ενεργοποιείστε τη φραγή spam mail στο e-mail σας ... Ζητείστε από τα καταστήματα όπου αγοράζετε να μην προσθέτουν το όνομά σας στη βάση πελατών που διατηρούν, και απαγορέψτε τους να πωλούν σε άλλους (διαφημιστικές εταιρείες) τα στοιχεία σας.
4. Απλοποιείστε τη διατροφή σας
Ετοιμάζοντας φαγητά σε μεγαλύτερες ποσότητες (για 2 ημέρες) μειώνετε το χρόνο που περνάτε στην κουζίνα κατά το ήμισυ. Προτιμάτε τα φαγητά κατσαρόλας, γιατί χρειάζονται λιγότερη προετοιμασία και λιγότερο χρόνο καθαρίσματος. Ακόμη καλύτερα, κάποιες μέρες τρώτε ωμά λαχανικά, σαλάτες, απλά σάντουιτς και φρούτα.
Αντί να σκεφθείτε τι θα θέλατε να φάτε, σχεδιάστε το γεύμα σας με βάση τα υλικά που έχετε στο ψυγείο και τα ντουλάπια σας. Αντισταθείτε στην τάση να βγείτε και να αγοράσετε τα συστατικά που σας λείπουν.
5. Μειώστε το χρόνο τηλεόρασης
Καναπές και τηλεόραση - η τέλεια χαλάρωση μετά από μια δύσκολη μέρα. Είναι όμως πράγματι έτσι ; Η τηλεόραση δεν είναι τόσο χαλαρωτική όσο φαίνεται εκ πρώτης όψεως. Οι κουρασμένες αισθήσεις μας βομβαρδίζονται συνεχώς, και το λανθάνον μήνυμα είναι πάντα το ίδιο, ότι δηλ. πρέπει να αγοράζουμε όλο και περισσότερα πράγματα για να γίνουμε ευτυχισμένοι.
Στατιστικές δείχνουν ότι τα παιδιά έχουν ελάχιστο χρόνο άμεσης επικοινωνίας με τους γονείς τους, ειδικά με τον πατέρα. Αντίθετα, περνούν πολλές ώρες μπροστά στην τηλεόραση. Όπως και με τους ενήλικες, η τηλεόραση κάνει τα παιδιά να ζητούν όλο και περισσότερα πράγματα για να νιώθουν ικανοποιημένα με τον εαυτό τους.
Ας προσπαθήσουμε να μειώσουμε το χρόνο της τηλεόρασης και να τον αντικαταστήσουμε με βιβλία, μουσική ή εκπαιδευτικά βίντεο. Για τα παιδιά, μπορούμε να αντικαταστήσουμε μιά ώρα τηλεόρασης κάθε μέρα με παιχνίδι και επικοινωνία με τους γονείς. Είναι αλήθεια ότι στην αρχή η ώρα αυτή θα χρειάζεται ιδιαίτερη επιπλέον προσπάθεια από την πλευρά των γονιών, γιατί η η τηλεόραση είναι μια βολική και οικονομική baby sitter. Μπορείτε όμως να ξεκινήσετε με κάποια δραστηριότητα που χρειάζετε μέρες για να ολοκληρωθεί, γιατί έτσι μπορείτε να τη διακόψετε όταν θελήσετε και να συνεχίσετε την επόμενη μέρα.
Και, γιατί όχι, μπορείτε κι εσείς να προσχωρήσετε στο 1 % του ελληνικού πληθυσμού που δεν έχει τηλεόραση στο σπίτι του !
6. Μειώστε το χρόνο καθαρισμού του σπιτιού
Οι περισσότερες από τις ακαθαρσίες στο σπίτι έρχονται "περπατώντας" με τα παπούτσια μας. Εφαρμόστε ως αρχή να μη φορά κανένα μέλος του νοικοκυριού παπούτσια στο σπίτι και, αν είναι δυνατόν, δώστε στους επισκέπτες σας να φορέσουν ένα ζευγάρι όμορφες ζεστές παντόφλες. Θα νιώσουν πολύ πιό άνετα !
7. Μειώστε το χρόνο αγορών
Η αγορά καταναλωτικών αγαθών δεν πρέπει να καταλαμβάνει περισσότερο χρόνο στη ζωή μας από όσο είναι απολύτως αναγκαίος. Για να το πετύχουμε μπορούμε:
- να οργανώσουμε τις αγορές μας ώστε να γίνονται μία φορά την εβδομάδα. Έτσι πετυχαίνουμε οικονομία χρόνου και καυσίμων (αν χρησιμοποιήσουμε αυτοκίνητο).
- να εντάξουμε τις αγορές μας σε κάποια άλλη δραστηριότητα, όπως ποδηλασία, βόλτα με το σκύλο, περίπατο στο πάρκο, επίσκεψη σε φίλους, ώστε η κατανάλωση να μη βρίσκεται στο προσκήνιο.
- να μη μπαίνουμε στο σουπερμάρκετ της γειτονιάς μας για μικροπράγματα κάθε φορά που περνάμε, παρά μόνον αν είναι απολύτως αναγκαίο. Αποφεύγουμε έτσι να αγοράζουμε πράγματα που δεν χρειαζόμαστε πραγματικά και εξοικονομούμε χρόνο για δημιουργικές ασχολίες ή για χαλάρωση. Ας θυμηθούμε ότι η επίσκεψη στο σουπερμάρκετ δεν είναι υποχρεωτικό μέρος της καθημερινής μας ρουτίνας.
- να ζητήσουμε (ή να προσφερθούμε, αντίστροφα, εμείς να εξυπηρετήσουμε) από κάποιο φίλο ή σύνοικο που πηγαίνει για αγορές να μας φέρει κάποια μικροπράγματα που χρειαζόμαστε άμεσα. Έτσι αποφεύγουμε μιά επίσκεψη στο σουπερμάρκετ.
- κάποιες από τις τις αγορές μας μπορούν να γίνονται μέσω διαδικτύου (επιλέγουμε όμως τον κανονικό, και όχι τον άμεσο χρόνο παράδοσης, ώστε να αποφεύγουμε τα πολλαπλά δρομολόγια μεταφορών).
8. Μειώστε τη χρήση των κινητών τηλεφώνων
Το κινητό τηλέφωνο έγινε αναπόσπαστο μέρος του υπερταχέος πολιτισμού μας. Όσο πιό φορτωμένο πρόγραμμα έχει κανείς, τόσο πιό σημαντικός θεωρείται, ή έστω, τόσο πιό "κανονικός". Είναι πιά το κινητό τηλέφωνο σύμβολο κύρους, καθώς ο χρήσης του δείχνει πάντα "εν δράσει", πολυάσχολος, απαραίτητος.
Όμως το πανταχού παρόν κινητό μπαίνει αυτόκλητο στο προσκήνιο και αποσπά την προσοχή μας από άλλες πιθανά εξίσου σημαντικές και ενδιαφέρουσες, δραστηριότητες στο σπίτι, στις αγορές, στην οδήγηση ή στο σινεμά. Προσθέτει στην πολυπλοκότητα της καθημερινής μας ζωής και συχνά διακόπτει τη δια ζώσης επικοινωνία μας με άλλους ανθρώπους.
Μάθετε να κλείνετε το κινητό σας ιδιαίτερα όταν αφιερώνετε χρόνο στην οικογένεια, τους φίλους ή τον εαυτό σας.
9. Σιωπή
Προσπαθείστε να βάλετε λίγη σιωπή στη ζωή σας κάθε μέρα. Τα ανθρώπινα αυτιά δεν είναι σχεδιασμένα για τον συνεχή ερεθισμό από ήχους, που είναι ένα ανεπιθύμητο παραπροϊόν της σύγχρονης ζωής. Ελάχιστοι δυνατοί θόρυβοι υπάρχουν στη φύση. Μελέτες έδειξαν ότι οι ορμόνες του στρές αυξάνονται ανταποκρινόμενες στο θόρυβο. Τα επίπεδα ενέργειας και αυτοσυγκέντρωσης μειώνονται και η απώλεια ακοής αυξήθηκε σημαντικά ανάμεσα στους νέους ανθρώπους τα τελευταία χρόνια.
Κατ' αρχήν, προσέξτε τους θορύβους γύρω σας. Όταν χρησιμοποιείτε μηχανήματα υψηλού θορύβου, όπως χορτοκοπτικά, μπλέντερ, ηλεκτρικές σκούπες, να φοράτε ωτασπίδες. Όταν δεν παρακολουθείτε την τηλεόραση ή το ραδιόφωνο, να το κλείνετε.
Η σιωπή, σαν μια δροσερή όαση ανάμεσα στο βομβαρδισμό με ερεθίσματα, μας βοηθά να ηρεμούμε και να συγκεντρωνόμαστε.
Στείλτε μας τις ιδέες σας για πιό απλή και όμορφη ζωή - θα τις περιλάβουμε σε επόμενο σχετικό αφιέρωμά μας !

Παιχνίδι και παιδικά παιχνίδια
Ότι και να λένε οι κατασκευαστές παιχνιδιών, το παιδί δεν μπορεί να αναπτύξει πλήρως την προσωπικότητά του σε ένα κατασκευασμένο τεχνητό παιχνιδόκοσμο.


Απρίλιος 2003
Της συνεργάτιδάς μας Π. Σ.
Τα παιδιά χρειάζονται ερεθίσματα: αντικείμενα για να αγγίξουν, να γευθούν, να μυρίσουν, να παρατηρήσουν, να περιεργασθούν, να εξερευνήσουν. Τα παιχνίδια προσφέρουν αυτά τα ερεθίσματα και παιζουν σημαντικό ρόλο στον κόσμο του παιδιού.
Όσο όμως γοητευτικά και δημιουργικά κι αν είναι τα παιχνίδια, δεν είναι παρά ένα μικρό μέρος του πραγματικού κόσμου. Ότι και να λένε οι κατασκευαστές παιχνιδιών, το παιδί δεν μπορεί να αναπτύξει πλήρως την προσωπικότητά του σε ένα κατασκευασμένο τεχνητό παιχνιδόκοσμο.
Πολλά από τα παιχνίδια που αρέσουν στα παιδιά δεν μπορούν να κατασκευαστούν: σαλιγκάρια, σκουλίκια, άμμος, χώμα, λουλούδια, γρασίδι, ο κόσμος του εδάφους, που οι μεγάλοι συνήθως τον αγνοούμε.
Από την άλλη μεριά, η βιομηχανία παιδικών, ακόμη και βρεφικών, παιχνιδιών μεγαλώνει συνεχώς. Τα παιδικά παιχνίδια διαφημίζονται εντατικά. Πολλοί γονείς αγοράζοντας παιχνίδια παρασύρονται οι ίδιοι από το παιδί που κρύβουν μέσα τους και αγοράζουν τα παιχνίδια που αρέσουν στους ίδιους, κι όχι αυτά που ταιρίαζουν για το παιδί τους. Πραγματοποιούν όμως όσα υπόσχονται για παιχνίδι με φαντασία και δημιουργικότητα; Όπως ξέρουν όλοι οι γονείς, πολύ λίγα παιχνίδια, τα πιό βασικά και προσαρμόσιμα, κερδίζουν σχεδόν όλη την προσοχή των παιδιών. Τα υπόλοιπα στοιβάζονται και παραπετιούνται ξεχασμένα. Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις αυτής της σπατάλης είναι τεράστιες. Χειρότερο όμως είναι ότι τα παιδιά από μωρά συνηθίζουν στον καταναλωτισμό και συνεχώς περιμένουν για κάποιο νέο αντικείμενο που θα τους προσφέρει μια βραχυχρόνια διασκέδαση. Τα παιδιά δεν γεννιούνται περιμένοντας πολλά παιχνίδια, είναι οι γονείς, η τηλεόραση και τα άλλα παιδιά που δημιουργούν υπερβολικές απαιτήσεις. Τι πρέπει να αλλάξουμε;
Ας ξεκινήσουμε από τη βάση: Το παιχνίδι είναι στην ουσία του ο τρόπος με τον οποίο το παιδί ανακαλύπτει τον πραγματικό κόσμο με την φυσική του περιέργεια και προσαρμόζεται σε αυτόν μέσω της εφευρετικότητας και της δημιουργικότητάς του. Δεν χρειάζονται παιχνίδια που να κάνουν το ένα ή το άλλο, αλλά παιχνίδια που να παρακινούν το παιδί να δράσει το ίδιο και να το εισάγουν στον κόσμο.
Οι προτιμήσεις των παιδιών, σε σταθερή βάση κι όχι για λίγες μέρες ή ώρες, είναι ο καλύτερος οδηγός για το ποιά παιχνίδια είναι τα πραγματικά αγαπημένα τους. Επιλέξτε τα παιχνίδια όχι με βάση το τι σας ζητάει το παιδί, αλλά με το ποιά παιχνίδια πραγματικά παίζει στο σπίτι. Χαρίστε όσα παιχνίδια δεν χρησιμοποιούν τα παιδιά σας. Τα περισσότερα παιδιά κατέχουν περισσότερα παιχνίδια από όσα μπορούν να οικειοποιηθούν και να αγαπήσουν. Αν δεν θέλετε να τα χαρίσετε, αποθηκεύστε τα και ξαναδώστε τα στα παιδιά σας μετά από μερικούς μήνες σαν ευχάριστη έκπληξη.
Πετάξτε τα σπασμένα παιχνίδια που δεν μπορείτε πια να επισκευάσετε.
Δώστε στα παιδιά σας για να παίξουν άμμο, νερό, χρώματα, παλιά ρούχα σας για μεταμφιέσεις. Ακόμη πλαστικά πιάτα, ποτήρια και σουρωτήρια, μεγάλα χαρτόκουτα για σπιτάκια, μικρά κουτιά, χαρτοσακούλλες για μάσκες και κούκλες , κουβέρτες για αντίσκηνα και σπιτάκια.
Αγοράστε παιχνίδια γερά και προσαρμόσιμα, φτιαγμένα από φυσικά υλικά. Μην αγοράζετε παιχνίδια που δεν ανταποκρίνονται στην ηλικία του παιδιού σας: εκτός από την απογοήτευση του παιδιού που δεν μπορεί να παίξει με το παιχνίδι, μπορεί να ελλοχεύουν ακόμη και κίνδυνοι για την ασφάλειά του.
Αρνηθείτε να αγοράσετε παιχνίδια αν δεν θεωρείτε ότι το παιδί σας θα έχει συγκεκριμένο όφελος.
Πέστε στους συγγενείς σας τι παιχνίδια θα ήθελαν τα παιδιά σας.
Μοιραστείτε τα μεγαλύτερα παιχνίδια με φίλους ή γείτονες. Μπορείτε ακόμη να ανταλλάξετε κάποια παιχνίδια που το παιδί σας έχει βαρεθεί, ή να οργανώσετε μια ανταλλακτική / δανειστική παιχνιδοθήκη με βάση τη βιβλιοθήκη του δήμου, το νηπιαγωγείο ή απλά μαζί με άλλους γνωστούς σας γονείς. Τα παιδιά σας θα μπορέσουν έτσι να απολαύσουν κάποια μεγάλα ή ακριβά παιχνίδια που δεν θεωρείτε σκόπιμο να αγοράσετε.
Αν προτιμήσετε λιγότερα, ασφαλέστερα παιχνίδια που καλλιεργούν τη φαντασία, όχι μόνον θα ωφεληθείτε οικονομικά, αλλά θα κερδίσετε ψυχική ηρεμία και χώρο στο σπίτι σας. Τα παιδιά σας θα βαρεθούν λιγότερο, θα εκτιμήσουν και θα αγαπήσουν περισσότερο αν έχουν λίγα και αγαπημένα παιχνίδια. Ίσως ακόμη θελήσουν να βρίσκονται συχνότερα έξω από το σπίτι, να εκτιμήσουν και να εξερευνήσουν το φυσικό τους περιβάλλον.